มะเร็งเป็นโรคเรื้อรังรุนแรงที่สามารถพบได้ในทุกเพศ ทุกวัย ตั้งแต่เด็กจนถึงผู้สูงอายุ สำหรับเมืองไทยนั้นมะเร็งเป็นสาเหตุอันดับหนึ่งที่คร่าชีวิตคนไทยติดต่อกันมาหลายปี โดยในปี 2562 มีคนไทยเสียชีวิตจากโรคมะเร็งจำนวน 84,073 คนต่อปี หรือคิดเป็นเฉลี่ยวันละ 230 คน และพบผู้ป่วยใหม่ถึง 139,206 คนต่อปี โรคมะเร็งที่พบมาก 5 อันดับแรกในไทย ได้แก่ มะเร็งตับและท่อน้ำดี มะเร็งเต้านม มะเร็งปอด มะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนัก และมะเร็งปากมดลูก
ความรุนแรงของโรคมะเร็ง
มะเร็งเกิดจากความผิดปกติในการเจริญของเซลล์ หากระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายไม่สามารถควบคุมได้ เซลล์มะเร็งเหล่านั้นก็จะเพิ่มจำนวนอย่างรวดเร็ว และกระจายลุกลามไปยังอวัยวะต่างๆ ของร่างกายผ่านระบบเลือดและน้ำเหลือง ส่งผลให้เซลล์ปกติของอวัยวะเหล่านั้นล้มเหลว ไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ
โรคมะเร็งนั้นมักไม่มีอาการจำเพาะ โดยอาการของผู้ป่วยแต่ละคนจะขึ้นอยู่กับชนิดและตำแหน่งของก้อนมะเร็ง และจะแสดงออกมาชัดเจนเมื่ออยู่ในระยะลุกลามแล้ว โดยทั่วไปมะเร็งจะถูกแบ่งออกเป็น 5 ระยะ ตามความรุนแรงและการลุกลาม เพื่อให้แพทย์ใช้ประเมินแนวทางการรักษา เนื่องจากมีอาการและขนาดแตกต่างกัน ได้แก่
ระยะ 0 คือ มะเร็งระยะต้นๆ (Carcinoma in site) ที่อยู่บนชั้นของเซลล์ปกติ ยังไม่แทรกเข้าไปในเนื้อเยื่อปกติ การตรวจพบเซลล์ที่ผิดปกติบริเวณผิวนอกสุดนี้ยังไม่ใช่เซลล์มะเร็ง แต่เซลล์ผิดปกตินี้อาจจะกลายเป็นเซลล์มะเร็งในเวลาถัดมา และอาจกระจายไปยังเนื้อเยื่อปกติบริเวณนั้นได้ ซึ่งการตรวจต้องใช้วิธีพิเศษในการตรวจ
- ระยะที่ 1 ก้อนหรือแผลมะเร็งมีขนาดเล็ก ประมาณ 3-5 เซนติเมตร ยังไม่ลุกลาม โดยระยะนี้จะยังคงอยู่ในอวัยวะที่เกิดมะเร็งเท่านั้น
- ระยะที่ 2 ก้อนหรือแผลมะเร็งมีขนาดใหญ่ขึ้น เริ่มลุกลามไปยังอวัยวะหรือต่อมน้ำเหลืองใกล้เคียง
- ระยะที่ 3 เซลล์มะเร็งกระจายไปยังต่อมน้ำเหลืองที่อยู่ใกล้อวัยวะที่เป็นมะเร็ง หรืออาจแพร่ไปยังอวัยวะใกล้เคียง
- ระยะที่ 4 เป็นระยะแพร่กระจาย เซลล์มะเร็งจะกระจายออกไปยังอวัยวะอื่นๆ ที่อยู่ไกลออกไป โดยเข้าทางกระแสเลือดหรือต่อมน้ำเหลือง ร่างกายไม่สามารถควบคุมได้
วิธีการรักษา
วิธีการรักษาโรคมะเร็งโดยทั่วไปนั้นมีอยู่ 3 วิธีหลักด้วยกัน ได้แก่
การผ่าตัด
การผ่าตัดเป็นวิธีการรักษามะเร็งเฉพาะที่ ในผู้ป่วยมะเร็งระยะแรกส่วนใหญ่มักเข้ารับการผ่าตัด ซึ่งปัจจุบันสามารถผ่าตัดได้โดยหลีกเลี่ยงการสูญเสียอวัยวะนั้นไป เช่น การผ่าตัดรักษามะเร็งเต้านม ก็ผ่าตัดเฉพาะก้อน โดยไม่ต้องตัดทั้งเต้า
รังสีรักษา
การรักษาด้วยรังสีบำบัดเป็นการรักษามะเร็งเฉพาะตำแหน่ง โดยจะฉายรังสีผ่านผิวหนังไปยังตำแหน่งที่ต้องการซึ่งอาจส่งผลต่ออวัยวะข้างเคียง หรือบางกรณีแพทย์อาจใช้รังสีโดยการฝังแร่เพื่อให้อยู่ใกล้กับตำแหน่งของก้อนมะเร็งโดยตรง
เคมีบำบัด
เคมีบำบัดเป็นการรักษาด้วยสารเคมีเพื่อทำลายเซลล์มะเร็งในอวัยวะและกระแสเลือด มีผลช่วยขัดขวางการเจริญและการกระจายของเซลล์มะเร็ง อย่างไรก็ดี มักสร้างอาการข้างเคียงทำให้คนไข้รู้สึกไม่สบายตัว
หากผู้ป่วยยังอยู่ในระยะแรกที่เซลล์มะเร็งยังจำกัดอยู่เฉพาะที่ ไม่ลุกลามไปอวัยวะอื่น มักรักษาด้วยการผ่าตัด แต่หากอยู่ในระยะถัดมาที่มะเร็งแพร่กระจายแล้ว แพทย์อาจพิจารณารักษาแบบผสมผสาน เพื่อลดจำนวน ยับยั้ง และควบคุมไม่ให้เซลล์มะเร็งลุกลาม ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับระยะและความรุนแรงของโรค
มะเร็งถึงจะเป็นโรคเรื้อรังร้ายแรง แต่ก็ยังมีความหวังในการรักษาในแบบต่างๆ แม้บางครั้งอาจต้องยอมแลกด้วยผลข้างเคียงที่รุนแรงจนยากจะใช้ชีวิตตามปกติ แต่ด้วยวิทยาการทางการแพทย์ที่ก้าวหน้า ผู้ป่วยยังมีทางเลือกอื่นในการรักษาที่มีประสิทธิภาพและลดผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น อย่างเช่นที่ โรงพยาบาลพานาซี พระราม2 มีเทคโนโลยีการกำจัดมะเร็งด้วย Oncothermia ที่ใช้คลื่นความร้อนไปทำลายเซลล์มะเร็ง รวมถึงภูมิคุ้มกันบำบัดที่ปราศจากการใช้สารเคมี เพื่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยที่ดีขึ้น โดยอยู่ภายใต้การดูแลของทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ